Susan Stockwell
Kunstenaar uit Londen

Susan Stockwell

De Londense kunstenaar Susan Stockwell (Manchester, 1962) maakt sculpturen, installaties, collages, films en tekeningen. Haar werk is overal ter wereld geëxposeerd: in het Victoria &Albert Museum en Tate Modern in Londen, in New York en onlangs ook in het Tropenmuseum. 

Gemaakt van dagelijkse voorwerpen

In 2018 verwierf het museum haar indrukwekkende werk Territory Dress, speciaal voor NMVW gemaakt. De jurk/installatie zal te zien in de grote tentoonstelling over de erfenissen van kolonialisme en slavernij. Stockwell is vooral bekend om werk dat ze ter plekke op locatie maakt, onder andere voor musea en galeries maar ook voor metrostations en kerken. Ze gebruikt dagelijkse voorwerpen als wc-papier, gerecyclede computeronderdelen, rubber, thee, en bankbiljetten van over de hele wereld en zet ze om naar toegankelijke en veelzeggende kunstwerken.

In haar werk geeft ze uitdrukking aan ‘een connectie tussen die materiele cultuur en haar geschiedenis, en tussen hun materialiteit met hedendaagse kwesties’. Stockwell wil verbinding maken met collectieve geheugens, verlangens en ecologische tekortkomingen; aspecten die sociale, raciale en gender ongelijkheid en onrecht aankaarten en uitdagen. 

Foto: Territory Dress close-up Susan Stockwell 2018 gemaakt door Daan van Dartel

Susan Stockwell

Sewing was my first language

Susan Stockwell is geboren in de jaren ‘60 in Manchester. Een stad die, hoewel creatief en levendig, worstelt met de armoedige nalatenschap van een grote textielindustrie: de Industriële Revolutie en het Brits kolonialisme. Haar vader is historicus en socialist; Susan groeit op in een politiek bewust gezin. Sociaal onrecht als het klassensysteem, armoede en racisme vormen haar vanaf jonge leeftijd. Het zijn deze thema’s die ze zal opnemen als kunstenaar.

De vorm van veel van haar werk hangt nauw samen met een andere belangrijke invloed op haar leven: het naaien. Al jong leert ze naaien en patronen tekenen en uitwerken:  “Sewing was my first language.” In 1993 behaalt ze haar MA aan de Royal College of Art. De eerste sculptuur die ze maakt in de vorm van een jurk is haar Coffee Dress in 1999, een kunstwerk waarin haar verschillende identiteiten samenkomen. 

Coffee Dress

Geo-politiek & vrouwenrechten

Van koffie gaat ze naar thee en vervolgens naar landkaarten, cartografie, om vervolgens andere handelsproducten als rubber, wol en tabak te bestuderen. Dit alles vanuit een geo-politiek perspectief. Voor haar is cartografie en het plaatsen van grenzen een mannelijke activiteit. Ook het belang van vrouwen en vrouwenrechten speelt een belangrijke rol in haar leven. Dit combineert ze in haar vormgeving en artisticiteit. 

In haar serie jurken brengt ze deze thematiek samen tot prachtige kunstwerken. In eerste instantie verleiden de jurken, hun schoonheid en delicate natuur, want gemaakt van papier. Pas als je dichterbij komt, zie je waar het over gaat: handel, geld, macht, onrecht. Stockwell maakte verschillende jurken die hiernaar verwijzen: na Coffee Dress (1999) kwam Cartographic Dress (2003), Empire Dress (2005), Colonial Dress (2008), Highland Dress (2009), en Money Dress (2010). 

Foto: Studio Susan Stockwell, 2018. Territory Dress in de collectie van NMVW 

 

Territority Dress

Herkomst en heden

Territory Dress (2018), nu in de collectie van het NMVW, is een materiële analyse van de koloniale geschiedenis van Nederland. Voormalige koloniën staan centraal naast een exploiterend Europa. Details en grote gebaren komen samen in de vorm van een jurk in combinatie van verschillende modestijlen. Ze trekt aan en stoot af, bevraagt en bewijst. Conservator Populaire Cultuur en Mode, Daan van Dartel, schreef een blog over deze jurk op Modemuze

Ander werk van Stockwell onderzoekt eveneens de kwaliteiten van materialen in combinatie met geschiedenissen en hedendaagse issues rondom globalisering en machtsverhoudingen. Zo maakte ze in de Turbine Hall van het Tate Modern een vloot van geldbootjes, waar de bezoekers mee konden ‘spelen.’ 

Foto: Sail Away with Esme Susan Stockwell 2013 Tate Turbine Hall gemaakt door Miles Roberts

Sail away

Een nieuwe blik

In deze tijden van corona is haar werk uit de jaren ’90 weer heel actueel. Hierin gebruikte ze toiletpapier voor grootschalige installaties, dat na de looptijd van de tentoonstelling terugging naar de fabriek om te recyclen. Stockwell zegt hierover: “They contain 'stains of existence' and act as ready-made signifiers, which I sculpt and interweave in ways that delicately reveal their obscured politics, environmental harm and hidden beauty.” Wc-papier als dagelijks object vol verborgen schoonheid; Stockwell zorgt voor nieuwe perspectieven.