Foto harry wels
30 april 2023

Lezing voor volwassenen

Witte leeuwen in Zuid-Afrika: natuur en cultuur tegelijk

Leeuwen zijn indrukwekkende dieren. In de volksmond zelfs 'Koning der Dieren' genoemd. Leeuwen hebben altijd een belangrijke rol gespeeld in zowel de natuur, als groot roofdier aan de top van het ecosysteem, maar ook in de cultuur als symbool van kracht en moed. Er zijn veel koningshuizen in vooral Europa die graag een leeuw in hun wapen verwerken, denk maar aan de Oranje leeuw. Maar ook elders wordt de leeuw graag als symbool van moed en onverschrokkenheid gebruikt.

Niet veel mensen weten dat er in Zuid-Afrika één plek is waar leeuwen niet de gebruikelijke lichtbruine kleur hebben, maar waar ook met enige regelmaat witte leeuwen worden geboren. Geen albino’s met rode ogen, maar een witte leeuw met groene of blauwe ogen. Deze plaats heet Timbavati, wat gelegen is in de provincie Limpopo.  In de lokale taal, het Shangaan, betekent Timbavati zoveel als 'de plaats waar iets heiligs vanuit de hemelen neerdaalde op aarde'. 

Wetenschappelijk gaat het om een recessief gen dat alleen in die regio voorkomt. Cultureel worden er profetische krachten aan deze witte leeuwen toegekend. Ze komen pas op aarde als ze moeten waarschuwen voor naderend onheil. Tegelijk zijn ze ook 'gewoon' de soort die biologisch aan de top van de voedselpiramide staat. Witten leeuwen zijn zowel onderdeel van de natuur als dat ze cultureel gezien een betekenis met zich meedragen. In deze lezing gaan we dieper in op hoe deze leeuwen gerepresenteerd worden in culturele uitingen en wat dat zou betekenen voor het beschermen en behouden van deze bijzondere dieren.

Over Harry Wels

Harry is verbonden aan het Afrika Studiecentrum Leiden en aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich op (privaat) natuurbehoud in zuidelijk Afrika. Zijn sterrenbeeld is 'Leo'. Dat kan geen toeval zijn.  

Harry

Zondag 30 april | 13:15 - 14:15 | gratis activiteit | op basis van beschikbaarheid | Grote Zaal op de eerste verdieping

Eerste contact met Letaba
Eerste contact met Letaba